Uprawa pomidorów pod folią | Co warto wiedzieć?

Dojrzałe, pełne aromatu i intensywnie czerwone pomidory to powód do dumy dla niejednego ogrodnika. W warunkach polskiego klimatu, który bywa kapryśny i nieprzewidywalny, uprawa tych warzyw na otwartym gruncie może okazać się wyzwaniem. Z pomocą przychodzi tunel foliowy – praktyczne rozwiązanie, które pozwala stworzyć stabilne, sprzyjające środowisko do wzrostu roślin. Dzięki niemu można nie tylko przyspieszyć wegetację, ale także ochronić uprawy przed chłodem, nadmiernym deszczem czy chorobami.
Kiedy sadzić pomidory w tunelu foliowym?
Pomidory przeznaczone do uprawy pod folią najczęściej uprawia się z własnej rozsady. Proces warto rozpocząć już na przedwiośniu – zazwyczaj w marcu – wysiewając nasiona do pojemników wypełnionych przepuszczalnym, zasobnym podłożem. Pojemniki te powinny znajdować się w ciepłym, dobrze oświetlonym miejscu, ponieważ sprzyja to szybkim i równomiernym wschodom.
Po około dwóch tygodniach od pojawienia się pierwszych liścieni młode rośliny zaczynają wypuszczać liście właściwe. To idealny moment na tzw. pikowanie, czyli przesadzanie siewek do większych doniczek. Zapewnienie każdej sadzonce odpowiedniej ilości przestrzeni (minimum 5 × 5 cm) umożliwi prawidłowy rozwój systemu korzeniowego i przygotuje rośliny do późniejszego sadzenia w tunelu.
Termin przeniesienia pomidorów do tunelu foliowego zależy od warunków pogodowych, jednak najczęściej przypada na początek maja – czyli około dwa tygodnie wcześniej niż w przypadku uprawy w gruncie. Kluczowe jest, by w tunelu temperatura nocą nie spadała poniżej 10°C. Zbyt wczesne sadzenie może narazić młode rośliny na stres termiczny, który opóźni ich wzrost i rozwój.
Jakie pomidory do tunelu foliowego?
Dobór odpowiedniej odmiany pomidorów ma kluczowe znaczenie dla powodzenia całej uprawy pod osłonami. W warunkach tunelu foliowego rośliny są wprawdzie lepiej chronione przed nagłymi spadkami temperatury, ale narażone na wyższą wilgotność powietrza, co może sprzyjać rozwojowi chorób grzybowych. Właśnie dlatego warto sięgnąć po odmiany przeznaczone do uprawy pod przykryciem, które charakteryzują się wysoką odpornością na patogeny i stabilnym plonowaniem.
Pomidory malinowe – dla smaku i urody
Miłośnicy soczystych, lekko słodkich pomidorów z pewnością docenią odmiany malinowe. Doskonale rosną w tunelu, a ich owoce są nie tylko smaczne, ale też atrakcyjne wizualnie.
- Malinowy Ożarowski – sprawdzona i uniwersalna odmiana, dająca duże, mięsiste owoce. Cechuje się dobrą tolerancją na zmienne warunki uprawowe.
- Malinowy Kapturek – roślina o silnym wzroście, odporna na wiele chorób. Jej owoce są słodkie, zwarte i świetnie znoszą transport.
Pomidory mięsiste – idealne do sałatek i przetworów
Dla osób poszukujących odmian o dużych, pełnych miąższu owocach, przeznaczonych do kulinarnych zastosowań, dobrym wyborem będą typy mięsiste.
- Oxheart (Bawole Serce) – ceniona odmiana o charakterystycznym, sercowatym kształcie. Świetna do przetworów i spożycia na surowo.
- Krakus – klasyczny wybór do sałatek. Owocuje obficie, a jego owoce są zwarte i aromatyczne.
Pomidory śliwkowe – do przetwórstwa i suszenia
W tunelu doskonale sprawdzają się również odmiany o podłużnych owocach, które łatwo się przechowuje i wykorzystuje w kuchni.
- Roma – pomidor o zwartym miąższu i niewielkiej liczbie nasion. Idealny do przecierów i suszenia.
- San Marzano Redorta – klasyczny przedstawiciel odmian włoskich, uznawany za jeden z najlepszych pomidorów na sosy i przeciery.
Pomidory koktajlowe – drobne, ale wyjątkowe
Jeśli celem jest różnorodność i oryginalność, warto zarezerwować miejsce w tunelu dla pomidorów koktajlowych – drobnych, lecz niezwykle aromatycznych.
- Cerise – bardzo plenna odmiana o intensywnie słodkim smaku. Doskonała do bezpośredniego spożycia.
- Black Cherry – ciemne owoce o niebanalnym wyglądzie i głębokim, bogatym smaku. Świetny wybór dla koneserów.
Jak sadzić pomidory w tunelu?
Pomidory w tunelu foliowym sadzi się zazwyczaj w rzędach, co ułatwia ich pielęgnację oraz zapewnia optymalny dostęp światła i powietrza. Kluczowe znaczenie ma jednak odpowiedni rozstaw, który należy dostosować do charakterystyki wybranej odmiany.
Dla większości popularnych pomidorów wysoko rosnących (np. malinowych lub mięsistych) zaleca się odstępy rzędu 60-70 cm pomiędzy sadzonkami. Odmiany koktajlowe, które rosną mniej intensywnie, można sadzić gęściej – co 30-40 cm. Zachowanie odpowiedniego dystansu ogranicza ryzyko rozprzestrzeniania się chorób, poprawia cyrkulację powietrza i ułatwia dostęp do każdej rośliny w trakcie podlewania, nawożenia czy zbiorów.
Jaka ziemia pod pomidory w tunelu?
Pomidory należą do roślin wyjątkowo wymagających pod względem jakości gleby. Aby zapewnić im optymalne warunki wzrostu, warto postawić na podłoże żyzne, próchniczne i bogate w składniki odżywcze. Idealna ziemia pod uprawę pomidorów powinna być również dobrze przepuszczalna i szybko się nagrzewać, ponieważ sprzyja to dynamicznemu rozwojowi systemu korzeniowego.
Najlepsze rezultaty uzyskuje się przy pH gleby w przedziale 6,0-6,5, czyli lekko kwaśnym do obojętnego. Ziemia do pomidorów powinna być lekka, ale jednocześnie na tyle wilgotna, by zatrzymywać wodę i umożliwiać pobieranie mikro- oraz makroelementów. Warto unikać podłoży ciężkich i zwięzłych, które będą prowadzić do długotrwałego zastoju wody i gnicia korzeni.
Czym wzbogacić ziemię pod pomidory?
Podłoże można przygotować samodzielnie, łącząc ziemię ogrodową z kompostem, ziemią inspektową oraz rozłożonym obornikiem. Dobrze sprawdzają się również mieszanki z dodatkiem substratu torfowego, który poprawia strukturę gleby. Należy jednak pamiętać, że czysty torf często ma zbyt niski poziom wapnia i zbyt kwaśny odczyn – w takim przypadku warto zastosować nawóz wapniowy, który zrównoważy parametry mieszanki.
Na rynku dostępne są również gotowe podłoża do pomidorów, często określane jako „dedykowane”. To mieszanki o odpowiednio dobranym składzie, które można stosować samodzielnie lub wymieszać z naturalną ziemią ogrodową, poprawiając jej właściwości fizykochemiczne. Niezależnie jednak od wybranej opcji, przed posadzeniem roślin warto ziemię dokładnie przekopać i napowietrzyć, aby korzenie miały jak najlepsze warunki do rozwoju.
Jak dbać o pomidory w tunelu?
Pielęgnacja pomidorów uprawianych pod folią wymaga systematyczności i uwagi. Warunki panujące w tunelu pozwalają na szybszy wzrost roślin, ale jednocześnie zwiększają ich zapotrzebowanie na wodę i składniki odżywcze. Kluczowe elementy to:
- regularne podlewanie,
- właściwe nawożenie
- oraz kontrola wilgotności i temperatury.
Podlewanie pomidorów w tunelu – kiedy i jak?
Pomidory są wrażliwe na przesuszenie, zwłaszcza w okresach intensywnego wzrostu i kwitnienia. W cieplejszych miesiącach, szczególnie podczas suszy, warto podlewać je nawet codziennie, najlepiej w godzinach porannych. Należy przy tym unikać zwilżania liści i owoców, ponieważ nadmierna wilgoć na nadziemnych częściach roślin sprzyja rozwojowi chorób grzybowych.
Największe zapotrzebowanie na wodę przypada na fazę kwitnienia i zawiązywania owoców, natomiast w okresie dojrzewania lepiej ograniczyć podlewanie, by uniknąć pękania pomidorów i pogorszenia ich jakości.
Nawożenie pomidorów w tunelu – czym i kiedy?
Pomidory są roślinami żarłocznymi – aby wydać dorodne plony, potrzebują stałego dostępu do składników pokarmowych. Pierwsze zasilanie warto przeprowadzić około 2-3 tygodnie po posadzeniu roślin do tunelu foliowego. Można stosować nawozy mineralne wieloskładnikowe – zarówno płynne, jak i granulowane – jednak zawsze z umiarem. Nadmiar składników, zwłaszcza azotu, może wpłynąć negatywnie na smak owoców i osłabić strukturę roślin.
Dla zwolenników uprawy ekologicznej dobrą alternatywą będą naturalne nawozy: kompost, biohumus czy gnojówka z pokrzywy. Warto także pamiętać o wcześniejszym przygotowaniu gleby – np. poprzez wzbogacenie jej obornikiem w sezonie poprzedzającym uprawę, ponieważ zwiększy to żyzność i poprawi strukturę podłoża.
Zbiór pomidorów
Zbiory pomidorów uprawianych w tunelu foliowym zwykle rozpoczynają się wcześniej niż w przypadku uprawy gruntowej – już w lipcu, a w sprzyjających warunkach nawet pod koniec czerwca. Owocowanie może trwać aż do jesieni, jednak warto pamiętać, że wraz ze spadkiem temperatury tempo dojrzewania pomidorów wyraźnie maleje, a ich smak i intensywność barwy mogą się pogarszać.
Zbiory należy prowadzić regularnie, co 3-5 dni, kontrolując stan dojrzewania owoców. Dojrzałe pomidory powinny być w pełni wybarwione, odpowiednio jędrne i łatwo odchodzić od szypułki. Kolor zależy oczywiście od odmiany – najczęściej są to odcienie czerwieni, różu, żółci lub pomarańczu. Najlepszy czas na zbiór to suchy dzień – nie należy zrywać owoców zaraz po podlewaniu ani podczas wilgotnej pogody, ponieważ mokre, świeżo zebrane pomidory są bardziej podatne na rozwój chorób.
Koniec sezonu na pomidory z tunelu foliowego
Sezon zbiorów należy zakończyć przed wystąpieniem pierwszych przymrozków. Gdy temperatura spada w okolice 0°C, rośliny szybko więdną, a niezebrane owoce tracą na jakości.
Jeśli na krzewach pozostały jeszcze zielone lub częściowo wybarwione pomidory, warto je zerwać i przenieść do ciepłego, dobrze oświetlonego miejsca – np. na słoneczny parapet. W takich warunkach mogą jeszcze spokojnie dojrzeć i nadawać się do spożycia, choć ich smak będzie nieco różnić się od tych dojrzewających naturalnie na krzaku.